Położony centralnie lubelski Rynek Starego Miasta ma kształt nieregularnego czworoboku. Jego usytuowanie uwarunkowane było zabudową sprzed lokacji miasta oraz ukształtowaniem wzgórza. Został oficjalnie wytyczony ponad 700 lat temu, po tym jak Lublin otrzymał prawa miejskie (15 sierpnia 1317 r.).
Rynek Starego Miasta w Lublinie posiada dobrze zachowany pierwotny układ architektoniczny. Wokół placu rynkowego stoją okazałe kamienice, które wyznaczają cztery pierzeje. Ich właścicielami byli mieszczanie, nie tylko polskiego pochodzenia. Na przestrzeni wieków żyli tu również Niemcy, Żydzi, Włosi, Rusini, Ormianie, Grecy, Węgrzy, Francuzi i Szkoci.
W XV i XVI wieku Lublin miał duże znaczenie na europejskich szlakach handlowych. Szczególnie gwarno było podczas czterech dorocznych jarmarków, które przyciągały kupców z różnych stron świata - przybywali tu między innymi Turcy, Persowie, Włosi, Francuzi, Węgrzy. Ten okres w dziejach Lublina nazywany jest złotym wiekiem.
W 1575 r. wielki pożar miasta strawił wiele drewnianych budynków stojących przy rynku, a w ich miejsce zaczęły powstawać murowane kamienice. Część z nich zachowała swój historyczny wygląd i wystrój wnętrz.
W stojącym na środku rynku Starym Ratuszu, który był od 1578 roku siedzibą Trybunału Koronnego, rezydowali w XVI-XVII wieku burmistrzowie, wśród których nie brakowało też osób z Włoch, Francji czy Niemiec.
Przyglądając się gotyckiej, renesansowej, barokowej i klasycystycznej architekturze obiektów stojących w rynku oraz w jego pobliżu, można łatwo zauważyć wpływ wielu prądów artystycznych i kultur, które docierały do Lublina z całej Europy. Klasycystyczny wystrój architektoniczny nadał Trybunałowi Koronnemu wybitny architekt włoskiego pochodzenia Dominik Merlini.
Podczas bombardowania Lublina w 1939 r. i 1944 r. część kamienic wokół Rynku została zniszczona. W latach 50-tych XX w. kamienice zostały odbudowane, z zachowaniem podziału działek. Wtedy też powstały charakterystyczne dekoracje sgraffitowe na fasadach wielu kamienic.
Dzisiaj urokliwy Rynek otoczony jest kawiarnianymi ogródkami, które wypełniają mieszkańcy i turyści. W sezonie letnim często odbywają się tu różne wydarzenia kulturalne.