W przeszłości Brama Grodzka była jedną z dwóch głównych bram ulokowanych w dawnych murach obronnych. Pierwotnie gotycka - czworokątna, z przedbramiem, przykryta hełmem. W drugiej połowie XVIII wieku przebudowana w stylu klasycystycznym według projektu Dominika Merliniego. Wtedy też straciła funkcje obronne. Data MDCCLXXXV oraz monogram SAR (Stanislaus Augustus Rex - król Stanisław August) umieszczone od strony Starego Miasta, przypominają o tej zmianie.

W przeszłości Brama Grodzka umożliwiała komunikację Starego Miasta z Podzamczem i była umowną granicą pomiędzy dzielnicą chrześcijańską a żydowską - stąd nazywano ją także Bramą Żydowską. 

Brama jest obecnie siedzibą Teatru NN - placówki, która dokumentuje m.in. obecność i działalność Żydów w Lublinie (patrz: przystanek 13 Szlaku Pamięci Żydów Lubelskich).